Praktyka katolicka

Podstawy

Kościołowi zawsze zależało na przygotowaniu młodych ludzi do sakramentu małżeństwa i do życia w rodzinie. Wymagają tego szczególnie dzisiejsze czasy pełne zagrożeń dla życia małżeńskiego i rodzinnego. Owo przygotowanie jest procesem ciągłym i stopniowym, obejmuje trzy etapy: przygotowanie dalsze, bliższe i bezpośrednie.

Przygotowanie dalsze zaczyna się już w dzieciństwie i stanowi bardzo ważny etap wychowania do małżeństwa. Dokonuje się ono w rodzinie oraz na katechezie. Postawy rodzicielskie, pouczenie, metody wychowawcze i odnoszenie się rodziców do siebie jest dla dzieci wzorem późniejszych postaw żony i męża.

Drugim etapem w drodze do małżeństwa jest przygotowanie bliższe, które powinno objąć młodzież od 17 roku życia. Prowadzone jest poprzez katechizację przed małżeńską, czyli na tzw. “kursach przedmałżeńskich”. Są one organizowane tak często jak tylko wymagają potrzeby parafii. Celem katechizacji przedmałżeńskiej jest: pogłębienie wiary i chrześcijańskiej nauki o małżeństwie i rodzinie na tle współczesnych błędnych poglądów, poprzez wykłady i konferencje. Program katechizacji obejmuje tematy o bogu i człowieku, miłości i przygotowaniu do małżeństwa, tematy z zakresu teologii małżeństwa i rodziny, etyki małżeńskiej, odpowiedzialnego rodzicielstwa, wychowania i zaplanowanie rodziny chrześcijańskiej. Katechizacja ta ma nieść pomoc w kształtowaniu cnót i postaw młodzieży w zwalczaniu wad i nałogów, w przygotowaniu do życia wspólnotowego w małżeństwie i rodzinie, do odpowiedzialności i współpracy. Trzecim celem jest wprowadzenie w głębsze życie wspólnotowo-liturgiczne, we wspólną modlitwę, w życie sakramentalne zwłaszcza w pełne uczestnictwo w Eucharystii. To potrójne zadanie wymaga, by katecheza łączyła modlitwę, wykłady, dyskusję, dialog. Od uczestników oczekuje się systematycznego uczęszczania na katechezy jak również aktywnego udziału i współpracy.

Przechodzimy do ostatniego etapu, którym jest przygotowanie bezpośrednie do małżeństwa, czyli katecheza przedślubna, obejmująca narzeczonych, którzy mają zamiar w najbliższym czasie zawrzeć związek małżeński, ma na celu nadanie nowego znaczenia, nowej treści i nowej formy egzaminowi przedślubnemu wymaganemu przez prawo kanoniczne. Jest ona konieczna w każdym przypadku, a najbardziej w odniesieniu do narzeczonych wykazujących brak czy trudności w wierze i praktykach religijnych; powinna się odbyć “w miesiącach i tygodniach poprzedzających ślub” (FC 66).

Kandydaci do małżeństwa powinni obowiązkowo zgłosić się w kancelarii parafialnej na 3 miesiące prze ślubem, aby spokojnie i rozważnie przeprowadzić przygotowanie do zawarcia małżeństwa. Ponadto powinni przedłożyć następujące dokumenty:

1. świadectwo chrztu (dotyczy to tych, którzy są ochrzczeni poza parafią zamieszkania, świadectwo jest ważne 6 miesięcy),
2. świadectwo bierzmowania,
3. zaświadczenie z USC (w liczbie 3 egz.) o braku przeszkód z prawa cywilnego przy zawieraniu sakramentu małżeństwa konkordatowego (ze skutkami cywilnymi),
4. świadectwo ukończenia katechizacji w zakresie w zakresie szkoły podstawowej, gimnazjum i średniej,
5. zaświadczenie ukończenia katechezy przedmałżeńskiej (tzw. kurs przedmałżeński),
6. dowód osobisty w celu stwierdzenia tożsamości,
7. strona owdowiała (jeśli jest) akt zgonu współmałżonka.

• uczestniczyć w naukach przedślubnych w Poradni Rodzinnej,
• przeżyć dzień skupienia dla narzeczonych,
• przystąpić do sakramentu pokuty (pierwszy raz po spisaniu protokołu przedślubnego i drugi bezpośrednio przed ślubem),
• przedstawić w kancelarii parafialnej zaświadczenie z Poradni Rodzinnej,
• dołączyć do protokołu świadectwo wygłoszenia zapowiedzi (jeśli jedno z narzeczonych mieszka w innej parafii), z adnotacją o nieistnieniu przeszkód małżeńskich,
• złożyć ofiarę (tzw. iura stolae) przeznaczona jest na utrzymanie Kościoła oraz zakup rzeczy potrzebnych do liturgii,
• zatroszczyć się o zamówienie i wynagrodzenie dla pracowników troszczących się o przebieg liturgii (dla kościelnego i organisty).

Aby zawrzeć sakrament małżeństwa należy mieć ukończone 18 lat życia. W Polsce w 1989 r. Konferencja Episkopatu - zgodnie z przepisem kanonu 1038 §2 - przyjęła (za przepisami prawa państwowego) osiągniecie osiemnastu lat za wiek wymagany do zawarcia małżeństwa, tak dla mężczyzn jak i dla kobiet (zob. Instrukcja 1998 r., n. 8). Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (art. 10 §1) stanowi: “Nie może zawrzeć małżeństwa osoba nie mająca ukończonych lat 18”. Przepis ten został przez Konferencję Episkopaty Polski “kanonizowany”. Tenże art. 10 §1 dodaje: “Jednakże z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcia małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat szesnaście, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny”.

Bezpośrednio przed Mszą świętą ślubną do zakrystii należy dostarczyć:

• kartki spowiedzi przedślubnej narzeczonych,
• dowody osobiste świadków,
• obrączki.